Netflix dizisi Squid Game’in adının kullanıldığı ama aslında bu diziyle hiçbir bağlantısı olmayan SQUID ’a yatırım yapan kişilerin dolandırılmasının üzerinden bir yıldan fazla bir zaman geçti.
Artık birçok kişinin yavaş yavaş unutmaya başladığı olayda, bir gazeteci ve bir teknoloji uzmanının araştırması, dolandırıcıların nerede olduğuna dair yeni kanıtlar sağladı. Bulgulara ulaşan araştırmacı teknoloji gazetecisi Janhoi McGregor ve teknoloji uzmanı Ciaran O’Connor, bunları bir podcast’te açıkladı.
Telegram grubundan gelen video araştırmanın seyrini değiştirdi
McGregor, podcast’te mağdurlara yönelik bir Telegram grubundaki konuşmanın kendisini ilk şüpheliye götürdüğünü söyledi. Yayıncı, bir bilgisayar monitöründe canlı olarak gerçekleştiği düşünülen bir rug-pull videosunu mesaj olarak aldığını bildirdi. Ayrıca şüphelinin adı gibi görünen bir filigran ve “Beni zengin ettiğin için teşekkürler.” şeklinde mesaj aldığını da söyledi.
SQUID token dolandırıcıları önce ‘nabız yoklamış’
Meta verileri kontrol eden O’Connor, videonun gerçek olduğunu ve gerçekten de rug-pull sırasında kaydedildiğini doğruladı. Daha sonra McGregor ve O’Connor, dolandırıcının birkaç hafta önce ‘nabız yoklamak’ için daha küçük, neredeyse aynı şekilde oluşturulan bir vurgun planı daha gerçekleştirdiklerini öğrendi.
İsim yavaş yavaş ortaya çıkıyor
Dolandırıcının SQUID’in web sitesi alan adını (domain) satın alırken kullandığı bilgilerin kayıtlarına da ulaşıldı. Alan adı hizmeti sağlayan şirketteki kayıtlar; iki e-posta adresi, bir IP adresi, iki telefon numarası, bir sokak adresi ve hatta bir isim şeklinde başka ipuçları da sağladı.
2013’e kadar uzanan dolandırıcılık
Daha sonra bu kişinin dolandırıcılıkla ilgili 2013 yılına kadar uzanan başka sabıkları olduğu da belirlendi. Daha fazla bilgi edinmeye çalışan araştırmacılar, elde edilen e-posta adreslerinden birine bir mesaj gönderdi. Alıcı e-postayı hemen açtı ve yüzde 86’lık bir ihtimalle konumu tespit edildi. E-posta, Hong Kong’dan geliyor gibi görünüyordu.
Aynı zamanda şüphelinin ismi, Nisan 2021’de Güney Çin’deki Guangdong eyaletinde kurulan bir teknoloji şirketiyle de bağlantılı çıktı.
Adresi belirli bir ofis binasına indirgeyen McGregor, yerel bir muhabiri soruşturmaya katılması için davet etmeye karar verdi. Bunun üzerine bağlantılı şirketin kayıtlı olduğu binayı araştırarak şüphelinin Hong Kong’daki hareketlerini ve muhtemel adresini keşfetti.
Yüz yüze görüşmek için Hong Kong’a gittiler
Araştırmacılar, dolandırıcıyla yüz yüze görüşmek için Hong Kong’a gitmeye karar verdi. Ne yazık ki, adrese vardıklarında kimseyi bulamadılar. Bir güvenlik görevlisi, polisin yaklaşık altı ay önce dolandırıcılıkla ilgili olarak daireye geldiğini açıkladı.
Bu McGregor için doğru yolda olduğuna dair yeterli bir kanıttı ancak güvenliği konusunda endişeliydi. Yerel muhabir Guangdong’da kayıtlı şirketle bağlantılı numarayı aradı fakat cevap veren kişi iddiaları kabul etmedi.
Tekrar aradıklarında numaranın bağlantısı kesildi, bu da gerçekten de daha önce dolandırıcılıkla bağlantılı kişiyle konuştuklarını ve artık peşlerinde olduklarının farkında olduklarını gösteriyordu. Nihayetinde McGregor bulgularını raporlamak ve soruşturmanın geri kalanını polise bırakmak zorunda kaldı.
Ne olmuştu?
2021’de Netflix’te gösterime giren Güney Kore dizisi Squid Game, kısa sürede tüm dünyayı kasıp kavurmuştu. Dizi, dünya çapında 110 milyondan fazla izleyiciye ulaşmıştı. Squid Game’in popüleritesini kullanan dolandırıcılar, aynı isimde bir de token çıkarmışlardı. ’ın bu kadar yükselmesinin sebebi de kullanılan anti-dumping koduyla ilgiliydi. Yatırımcılar, token’ı rahatlıkla alırken satmaları, bir kod sayesinde engelleniyor ve bundan dolayı fiyat sürekli tırmanıyordu. Durumdan habersiz diğer yatırımcılar da yükseliş karşısında FOMO’ya kapılarak alım yapıyorlardı.
%110.000 artış gösteren SQUID, bir noktada çakıldı ve fiyat binlerce dolardan sıfıra indi. SQUID’de yaşananlar, projenin arkasındaki ekibin token’daki likiditeyi ortadan kaldırarak yatırımcıları dolandırması anlamına gelen, açık bir ‘rug pull’ operasyonuydu.
Dolandırıcılığın bilançosu ise ağırdı. Yaklaşık 40 bin kişi dolandırılmıştı.