Geleneksel finansta fazlasıyla bilinen pump-dump dolandırıcılığı kripto dünyasında da yaygın hale geldi. Bu dolandırıcılığı yapanlar genelde büyük ölçüde aktörler oluyor.
Bu kişiler, ellerinde bulundurdukları varlıkları diğer yatırımcılara tanıtarak fiyatı hızla yükseltiyorlar, belirli bir noktaya ulaştığında ise büyük kârla satarak fiyatın düşmesine neden oluyorlar. Bu durumda olan ise küçük yatırımcıya oluyor.
Blok zinciri analiz şirketi blok zincirlerinde piyasaya sürülen 1.1 milyon ’ı inceledi. İncelenen token’lar arasında lansman sonrasında neredeyse hiçbir faaliyet görülmediği belirtildi.
İlgi gören 40 bin 521 token’ın 9 bin 902’si (yüzde 24) piyasaya sürüldükten sonraki ilk hafta içinde yüzde 90’lık bir fiyat düşüşü yaşayarak pump-dump dolandırıcılığı olarak öne çıktı.
Piyasaya sürüldüğü gün tüm token’ları sattı: Sonuç yüzde 90 düşüş
Chainalysis, ismini açıklamadığı bir token örneğini kullanarak tipik bir kripto pump-dump dolandırıcılığının zincir üstünde nasıl göründüğüne dair bir örnek paylaştı. Görselde token yaratıcısının elindekileri boşaltmasının ardından varlığın fiyatının işlemin ilk haftasındakine oranla yüzde 90 düştüğü görülüyor.
Söz konusu token’ın yaratıcısı, sosyal medyadaki kripto meraklılarına ürünü tanıttıktan sonra Aralık 2021’de bu token’ın piyasaya sürdü.
Popüler bir merkeziyetsiz borsada (DEX) bu token için yeni bir likidite havuzu finanse etti. Yüzlerce mağdur bu DEX’te token’ı satın alarak fiyatın birkaç saat içinde hızla yükselmesini sağladı. Ancak token’ın yaratıcısı, lansmanla aynı gün içinde tüm token’larını satarak alıcıları zor durumda bıraktı. Bundan da 20 bin dolara yakın para kazandı.
9 bin 902 şüpheli token için 4.6 milyar dolar harcandı
Aynı dolandırıcıların geçen yıl birden fazla dolandırıcılıktan da sorumlu olduğu belirtildi. Chainalysis, en üretken olan kişinin 2022 yılında 264 şüpheli token piyasaya sürdüğünü kaydetti.
Raporda, “’ların yaratıcılarıyla ilişkili olmadığı düşünülen alıcılar, tespit ettiğimiz 9 bin 902 şüpheli token’dan bazılarını satın almak için toplamda 4.6 milyar dolar değerinde kripto para harcadı.
Bu, 2022’deki trilyonlarca kripto kıyasla nispeten önemsiz bir miktar, ancak yine de bunun farkında olmayan yatırımcılar için önemli bir oranda zararı temsil ediyor.” dendi.
“Şüpheli token’ların arkasında olan 445 kişi 30 milyon dolar kâr elde etti”
Ayrıca raporda, şüpheli pump-dump token’ların arkasında 445 kişi veya grubun olduğu yorumu yer aldı. Token yaratıcılarının genellikle birden fazla projeyi piyasaya sürdüğü öne sürülüyor.
Chainalysis, bu token’ların yaratıcılarının, değerleri düşmeden önce ellerindeki varlıkları satarak toplam 30 milyon dolar kâr elde ettiklerini tahmin ediyor.